Aan het grote plein voor de Geboortekerk ligt de kerk aan de ene kant en de moskee aan de andere. Tegenwoordig wonen er in Bethlehem moslims en christenen, terwijl de stad omringd is door joodse nederzettingen. De beruchte muur, die Israël moet scheiden van de Palestijnse gebieden, loopt pal langs de woonwijken. Niet ver van het centrum staan wachttorens en hekken. Bethlehem is ook de stad van de vluchtelingenkampen die ontstaan zijn na de Israelische invasie van 1948. Veel Palestijnen moesten toen huis en haard verlaten. Inmiddels zijn die kampen woonwijken geworden waar verschillende generaties samenwonen. Deheishe is het grootste en bekendste Palestijnse vluchtelingenkamp in Bethlehem. In de wijk Al Khader (Arabisch voor Sint Joris, die de draak versloeg) staat de Hope Flowers School, dicht bij de scheidingsmuur en aan de rand van de Westbank.
Poignant is the location of the school right by the separation wall, on the boundary of the West Bank – a wall between the distinct worlds that are Palestine and Israel. The contrast in social atmosphere is stark: geographically they are close and adjacent, squeezed into such a small land, but psycho-socially they could be on opposite sides of the planet. *
Pionier in vredesonderwijs
De Hope Flowers school is al 30 jaar een pionier in opbouwend vredesonderwijs voor kinderen in oorlogsgebieden. De school richt zich op kinderen van 5 tot 14 jaar die beschadigd zijn door conflicten en traumatische ervaringen en die te maken hebben met armoede, ondervoeding en gebrek aan perspectief. Tachtig procent van de leerlingen is afkomstig uit Deheishe en andere vluchtelingenkampen.
Met hun unieke onderwijsbenadering speelt het team van de Hope Flowers School in op de moeilijke omstandigheden in Palestina als gevolg van het voortdurende conflict tussen Israël en de Palestijnen. De docenten integreren pedagogische inzichten en technieken van vredesopbouw in het onderwijs, zoals: omgaan met moeilijke situaties en met frustraties, je gevoelens en je gedachten uiten, meepraten en meebeslissen in groepsgesprekken, samenwerken en naar elkaar luisteren.
These were not theoretical lessons to peace studies: peace building and democratic practices were incorporated into school activities to train children personally for real life – it concerned their current situation. Language lessons taught real communication skills. Art involved drawing and painting traumatic situations, to help kids work out their feelings and transform their memories. Mathematics involved calculating quantities for reconstruction of buildings. Nature studies concerned actually growing food crops, and science involved learning how to fix the electrics or work out the volume of a water-cistern.
Een goed voorbeeld van dit bijzondere onderwijs is het programma over ‘compassionate listening’, voor de kinderen, maar ook voor hun ouders en andere gezinsleden.
‘The children are taught Compassionate Listening – sitting in a circle and lending complete attention to each other’s experience. It gives them ways of stretching their experience and understanding themselves beyond the framework of their own little worlds. Compassion isn’t about feeling sorry or even agreeing with others – it’s simply the art of witnessing, seeing what life looks like from the other side.
Voor kinderen en hun familieleden
De Hope Flowers School is in 2004 uitgebreid met het Hope Flowers Community Development Centre met programma’s voor jongeren en volwassenen. Zo zijn er programma’s gericht op computervaardigheden en kleine bedrijvigheid. Ook wordt training gegeven aan docenten van andere scholen die zich willen bekwamen in vredesonderwijs. En het is de plaats voor familietherapie en empowermenttraining.
Aan de school is een psycholoog verbonden die zowel voor de kinderen als voor de docenten werkt. Kinderen met gedragsproblemen worden door haar begeleid en zij doen, vaak samen met de ouders, oefeningen en cursussen. Docenten leren hoe zij met deze kinderen kunnen omgaan. Indien nodig worden ook andere specialisten ingeschakeld.
Hope Flowers respects the inner sensitivities and subjectivities of children and it draws in parents and the wider community on a personal, friendship basis. Its aim is to remove the causes of violence from children and families living in a country where hardship levels are high, where tough stuff happens for many years now.
De Hope Flowers school doet mee aan uitwisselingsprogramma’s met Israëlische scholen en brengt de kinderen in contact met andere godsdiensten en culturen. De aanvankelijke doelstelling om in de school joodse, christelijke en moslimkinderen samen onderwijs te geven, moest worden losgelaten, omdat de Israëlische autoriteiten niet toestaan dat joodse kinderen de Westoever bezoeken.
Financiering
De kinderen die de school bezoeken betalen, voor zover mogelijk, schoolgeld en geld voor transport en maaltijden. Gezien de moeilijke economische omstandigheden, lukt het veel ouders niet meer om het (gehele) schoolgeld te voldoen. De school wordt daarom mede gefinancierd met fondsen uit het buitenland (Nederland, Zwitserland, Engeland, VS). De school kampt vaak met een tekort op de begroting waardoor het een strijd is om voldoende docenten en andere professionele krachten aan te trekken en alle activiteiten te financieren.
* De Engelse citaten zijn afkomstig uit het boek ‘Pictures of Palestine; A humanitarian blogging from Bethlehem’ (© 2012) geschreven door Palden Jenkins (www.palden.co.uk/pop). Deze Engelsman verbleef als vrijwilliger regelmatig voor langere tijd op de Hope Flowers School en kent de situatie van binnenuit.